Yapay zeka (AI) araştırmaları ve teknolojileri, dünya genelinde birçok ülkenin ilgisini çeken ve yoğun yatırımlar yapılan bir alan haline gelmiştir. Geleceğin ekonomileri üzerinde büyük etkisi olması beklenen bu teknolojiye, yalnızca ABD ve Çin gibi ülkeler değil, dünya genelindeki pek çok ülke katkı sağlamaktadır. Stanford'un raporlarına göre, 2022'de küresel AI yatırımları 91,9 milyar dolara yaklaşmıştır. Goldman Sachs'ın tahminleri, bu yatırımların 2023'te 110,2 milyar dolara ve 2025 yılında ise 158,4 milyar dolara ulaşacağını öngörmektedir. Bu yazıda, Global AI Index ve diğer önemli kaynaklar ışığında, 2025 yılında yapay zeka konusunda lider ülkeleri ele alıyoruz.

🌍 ABD: Teknolojik Zirvede

ABD, yapay zeka araştırmaları konusunda en öne çıkan ülkelerden biridir. Ekim 2024 itibarıyla, "üst düzey" AI araştırmacılarının %60'ı Amerikan şirketleri ve üniversiteleri için çalışmaktadır. Silicon Valley, OpenAI, Google, Meta gibi devlerin bulunduğu bu ülke, GPT-4, DALL·E-3 gibi birçok gelişmiş AI ürünü geliştirmiştir. 2023 yılında 1.151 anlaşma ile toplamda 31 milyar dolar yatırım yapılmıştır; bu yatırımların başında Anthropic, Lightmatter gibi şirketler yer almaktadır.

🌍 Çin: İkinci Büyük Güç

Çin de yapay zeka alanında ABD'nin hemen arkasında yer almaktadır. Ülke, üst düzey AI araştırmacılarının %11'ine ev sahipliği yaparken, Tencent, Huawei, Baidu gibi devlerle yapay zeka inovasyonu konusunda öne çıkmaktadır. 2022-2023 yıllarında toplamda 95 milyar dolar özel yatırım alınmıştır. Çin, AI yatırımlarını 2027'ye kadar 38,1 milyar dolara çıkarmayı hedeflemektedir.

🌍 Birleşik Krallık: Üçüncü En Büyük Pazar

Birleşik Krallık, AI piyasasında dünyanın en büyük üçüncü ülkesi konumundadır. Ülke, DeepMind ve Darktrace gibi önemli AI girişimlerine ev sahipliği yapmaktadır. İngiltere hükümeti, AI araştırmalarına yaptığı yatırımları artırarak, Kuzey İngiltere'de yeni bir yapı ile büyük bir teknoloji merkezi oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu yatırımlarla piyasa değerinin 2035 yılına kadar 1 trilyon dolara ulaşması beklenmektedir.

🌍 İsrail: Orta Doğu'nun Yıldızı

İsrail, yapay zeka teknolojileri geliştirme konusunda bölgede öncü rol oynamaktadır. 2013-2022 yılları arasında 11 milyar dolar özel yatırım almıştır. 2023 itibarıyla ülkede 144 yapay zeka girişimi bulunmaktadır. Hükümet, İbranice ve Arapça yapay zeka uygulamaları için 8 milyon dolarlık yatırımlar planlamaktadır.

🌍 Kanada: Kuzey'in Güçlü Oyuncusu

Kanada, sessizce fakat sağlam adımlarla AI alanında önemli bir oyuncu hâline gelmiştir. 2022-2023 yılları arasında bu ülkeye 2,57 milyar dolarlık yatırım yapılmıştır. Hükümet, Montreal Üniversitesi'ne büyük yatırımlar yaparak sorumlu yapay zeka geliştirilmesine odaklanmaktadır. Cohere ve Coveo gibi şirketler, Kanada'da AI'nın önemini artıran isimlerdendir.

Sonuç olarak, 2025 yılına kadar, yapay zeka araştırmaları ve teknolojileri konusunda birçok ülke büyük aşamalar kaydedecektir. Yatırım ve gelişimler, sadece ekonomik değil sosyal dönüşümlere de öncülük edecektir.