Big Mac Endeksi’nden Çıkan Sonuç: Türkiye’de Gıda Fiyatları Uçtu

Dünyaca ünlü Big Mac Endeksi'ne göre, Türkiye, dünya genelinde en pahalı ülkelerden biri haline geldi. McDonald's'ın Big Mac'i, küresel ölçekte satın alma gücünü değerlendiren önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor. Türkiye'de döviz kurundaki dalgalanmalar ve enflasyon etkisiyle Big Mac fiyatları yüksek bir artış gösterdi. Ünlü ekonomist Prof. Dr. Hakan Kara, Türkiye'nin eskiden olduğu gibi "ucuz" bir ülke olmaktan çıktığını ve küresel seviyede bazı kategorilerde en pahalılar arasına girdiğini belirtiyor.


Enflasyonun ve Döviz Kurlarının Etkisi


Son yıllarda, Türkiye'deki ekonomik dalgalanmalar dikkat çekici bir şekilde arttı. Hakan Kara tarafından paylaşılan grafikler, 2002 yılından bu yana Türkiye'deki Big Mac fiyatlarının değişimini gözler önüne seriyor. 2018 yılına kadar küresel ortalamayla paralellik gösteren fiyatlar, son yıllarda hızla dünya ortalamasının üstüne çıktı. 2023 sonunda yaşanan keskin yükselişler, enflasyonist baskıların ve döviz kurundaki oynamaların etkisini net bir şekilde ortaya koyuyor. Bu grafikler, yalnızca satın alma gücü paritesine değil, Türkiye'nin genel ekonomik durumu hakkında da bilgi veriyor.


📊 Alım Gücü ve Ekonomik Durum


The Economist'in Ocak 2025'te yayımladığı Big Mac Endeksi verilerine göre, Türkiye'deki fiyatlar diğer ülkelerle kıyaslandığında yüksek seviyelerde seyrediyor. Özellikle artan dolar kuru ve yüksek enflasyon, Türkiye'deki alım gücünde ciddi bir gerilemeye neden olmakta. Prof. Kara'nın belirttiği üzere, Türkiye'deki en ucuz Big Mac fiyatı 205 TL'den başlarken, büyük şehirlerde bu rakamlar oldukça artabiliyor. Ayrıca, yan ürünlerin de hesaba katılmasıyla, ortaya çok daha çarpıcı bir tablo çıkıyor.


📢 Big Mac Endeksi Nedir?


Big Mac Endeksi, The Economist dergisinin muhabiri Pam Woodall tarafından 1986 yılında tasarlandı.


Endeks, ülkelerin satın alma gücünü kolay bir şekilde karşılaştırmak için oluşturuldu. Big Mac Endeksi, McDonald's restoranlarında satılan Big Mac hamburgerinin fiyatını baz alarak ülkeler arası bir ekonomiye dair genel bakış sunuyor.


Satın alma gücü paritesi gibi küresel ekonomik değerleri basit bir perspektiften analiz eden bu endeks, ülkeler arasındaki ekonomik farkları gözler önüne sermekte oldukça etkin bir rol oynuyor.