Merkez Bankası’nın geçtiğimiz yıldan beri attığı adımlarla kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarında kayda değer bir düşüş yaşanıyor. QNB Finansbank ekonomistlerine göre, KKM stokları yıl sonuna kadar 25 milyar dolara kadar gerileyerek finansal piyasalardaki baskıyı hafifletecek. Bu tahminler, yeni ekonomi yönetiminin vergi avantajlarını kaldırması ve faiz üst sınırlarını azaltması gibi politikalarıyla destekleniyor.

KKM’den Çıkış Stratejisi ve Etkileri

QNB Finansbank ekonomistleri Erkin Işık, Deniz Çiçek ve Kaan Özçelikkale, KKM'nin sona ereceği zamanı hesaplamaya yönelik bir model geliştirdi. Haziran sonunda 66,8 milyar dolar olan KKM stoklarının, Temmuz ortasında 62,5 milyar dolara gerilediği görüldü. Yıl sonuna kadar bu düşüşün devam etmesi ile birlikte KKM’nin TCMB bilançosu ve parasal göstergeler üzerindeki baskısının belirgin şekilde azalacağı öngörülüyor.

BDDK Verileri ve Haftalık Tahminler

Ekonomistler, analizlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) haftalık olarak açıkladığı TL bazındaki KKM verilerine dayandırıyor. Ayrıca, Merkez Bankası’nın döviz karşılığı stok verileri de aylık olarak değerlendiriliyor. Bu veriler üzerinden haftalık KKM yenileme oranlarını hesaplayarak stok KKM’nin gelecekteki seyrini tahmin ediyorlar.

KKM'nin Parasal Genişleme Üzerindeki Etkisi

Kur korumalı mevduat (KKM), kurların yükseldiği dönemlerde, Merkez Bankası'nın para politikalarının etkinliğini azaltan bir unsur olarak görülüyor. Bu nedenle KKM’den kurtulma çalışmaları, bir yıldan fazladır çeşitli düzenlemelerle devam ediyor.

Düzenlemeler ve Faiz Oranlarındaki Değişiklikler

1 Temmuz’dan önce KKM ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası sona erdi. Ayrıca 17 Temmuz’da, TCMB KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırını politika faizinin %80’inden %70’ine düşürdü. Böylece 22 Temmuz’dan itibaren geçerli olarak KKM’nin faiz alt sınırı %40’tan %35’e indirildi.

Geçen Haftaki Düşüş ve Gelecek Beklentiler

Ekonomistlerin hesaplamalarına göre Temmuz ayının son haftasında haftalık KKM itfa tutarları 6,5 milyar dolar seviyelerine çıkacak. Eğer yenileme oranları düşük kalırsa, haftalık düşüş 3 milyar dolar civarında olacak. Bu eğilim, KKM’deki çözülme hızını daha da görünür hale getirecek.

Döviz Mevduata Kayış İhtimali

Küçük de olsa KKM hesaplarının bir kısmının döviz mevduatına kayması muhtemel. Bu durum, TCMB’nin döviz alım hızını ve döviz mevduatlarındaki düşüşü yavaşlatabilir. QNB Finansbank ekonomistlerine göre, KKM’deki düşüşün devam etmesi, finansal istikrar ve para politikasının etkinliği açısından büyük önem taşıyor. Ayrıca, TCMB bilançosunda KKM dahil net döviz pozisyonunun ve yurtiçi yerleşikler tarafından KKM dahil toplam döviz yatırımlarındaki iyileşmenin sürmesi bekleniyor.

KKM Hakkında En Merak Edilenler

KKM nedir ve nasıl çalışır?

Kur korumalı mevduat (KKM), döviz kuru riskine karşı koruma sağlayan bir mevduat hesap türüdür. KKM'ler, belirli bir döviz kuru üzerinden anlaşılan faiz oranı ile mevduat sahibine getiri sağlar. Döviz kurunun belirlenen seviyenin altına düşmesi durumunda, banka mevduat sahibine aradaki farkı öder. Bu şekilde, kur dalgalanmalarından kaynaklanabilecek zararlar KKM ile minimize edilir. KKM'ler genellikle döviz kurlarının yüksek olduğu dönemlerde yatırımcıları koruma amacıyla tercih edilir ve yatırımcılara hem faiz getirisi hem de kur koruması sunar.

KKM hesaplarının azalması ekonomiyi nasıl etkiler?

KKM hesaplarının azalması, Merkez Bankası ve genel ekonomiye olumlu etkiler getirebilir. KKM'ler, para politikasının etkinliğini azaltarak parasal genişlemeye yol açabiliyor. KKM stoklarının düşmesi, Merkez Bankası'nın bilançosunda bir rahatlama yaratır, bu da finansal istikrarı artırır. Ayrıca, döviz kurlarındaki oynaklığın azalmasıyla, piyasa üzerindeki baskı hafifler. KKM'den çıkış, ekonomi üzerinde daha istikrarlı bir etki yaratabilir ve para politikasının etkinliğini artırabilir. Bu durum, yatırımcı güvenini artırarak uzun vadeli ekonomik büyümeye katkı sağlar.

KKM hesaplarından çıkışta ne gibi düzenlemeler yapıldı?

1 Temmuz 2023'ten itibaren, KKM ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası kaldırıldı. Ayrıca Merkez Bankası, KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırını politika faizinin %80’inden %70’ine düşürdü. 22 Temmuz 2023'ten itibaren, KKM'nin faiz alt sınırı %40’tan %35’e indirildi. Bu düzenlemeler, KKM hesaplarının cazibesini azaltarak, yatırımcıların döviz ve diğer yatırım araçlarına yönelmesini teşvik etti. Bu adımlar, ekonomistlerin KKM stoklarının yıl sonuna kadar belirgin bir düşüş yaşayacağı öngörüsünü destekleyen temel faktörler arasında yer alıyor.

Resmi Gazete'de Yayımlanan KKM Stopaj Oranı Yüzde Kaç Oldu?

Kur korumalı mevduata yönelik vergi avantajı kaldırıldı ve %5 ile %7,5 arasında stopaj uygulanması kararlaştırıldı. Resmi Gazete'ye göre, 6 ay vadeli KKM'ye %7,5, 1 yıla kadar vadeli KKM'ye ise %5 stopaj uygulanacak. Aynı oranlar altın dönüşümlü hesaplar ve kur korumalı katılım hesapları için de geçerli olacak. 1 Temmuz'da kur korumalı mevduat ve katılım hesaplarına kurumlar vergisi istisnası da kaldırılmıştı.